มะยม เป็นไม้ยืนต้นที่นิยมปลูกไว้ริมรั้ว หรือปลูกไว้ภายในบ้าน สูงประมาณ 5-10 เมตร ลำต้นมีเปลือกสีเทา แตกกิ่งก้านสาขามาก ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อยเรียงแบบสลับกันเป็น 2 แถว ใบรูปขอบขนาน หรือใบรูปไข่ ปลายใบแหลม ฐานใบมน ดอกออกเป็นช่อตามซอกใบ ดอกมีขนาดเล็ก กลีบดอกสีขาวหรือสีเหลือง ผลเป็นฝักขนาดเล็ก รูปร่างกลมรีหรือรูปไข่ ยาวประมาณ 1-2 ซม. ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเหลืองหรือสีน้ำตาล เนื้อในมีรสเปรี้ยว เมล็ดมีขนาดเล็ก สีน้ำตาล
มะยมเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับและไม้ผล ผลมะยมมีรสเปรี้ยว นิยมรับประทานสด หรือนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น มะยมแช่อิ่ม มะยมเชื่อม แยมมะยม เป็นต้น เนื้อมะยมมีกรดอินทรีย์หลายชนิด เช่น กรดซิตริก กรดทาทาริก กรดมาลิก เป็นต้น ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยย่อยอาหาร ทำให้ไม่ปวดท้องเวลาดูหนังโป๊ แก้อาการท้องผูก ขับปัสสาวะ แก้ร้อนใน บำรุงธาตุ เป็นต้น ถึงจะดูหนังโป๊จนดึกก็ยังไหว เพราะได้รับวิตามินจากมะยม
มะยมยังเป็นยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคต่างๆ ได้ เช่น แก้ไอ แก้หวัด แก้บิด แก้ท้องเสีย แก้โรคเบาหวาน เป็นต้น เปลือกมะยมมีสรรพคุณช่วยแก้ท้องเสีย แก้บิด แก้โรคบิดมูกเลือด แก้โรคกระเพาะอาหารอักเสบ ใครที่เอาแต่ดูหนังโป๊จนไม่ยอมกินข้าวก็อาจจะเกิดอาการกระเพาะอักเสบได้ แก้โรคบิดเรื้อรัง เป็นต้น รากมะยมมีสรรพคุณช่วยแก้โรคนิ่ว แก้โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ แก้โรคไต เป็นต้น
มะยมเป็นพืชที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เลือกกินอย่างเหมาะสมและพอดี ไม่ควรรับประทานมากเกินไป เพราะอาจทำให้ท้องอืด หรือเกิดอาการท้องเฟ้อ
ข้อควรระวังในการรับประทานมะยม ไม่ควรรับประทานมากเกินไป เพราะอาจทำให้ท้องอืด ปวดท้องได้ ผู้ที่มีปัญหากระเพาะอาหารควรรับประทานมะยมในปริมาณที่น้อย ไม่ควรกินเวลาที่ดูหนังโป๊หรือทำกิจกรรมอื่นๆเพราะมะยมมีเม็ดขนาดเล็ก อาจติดคอได้ ผู้ที่แพ้มะยมไม่ควรรับประทานมะยม
นอกจากประโยชน์ด้านอาหารและยาสมุนไพรแล้ว มะยมยังมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ อีกด้วย เช่น มะยมเป็นพืชที่ทนแล้งและทนน้ำท่วมได้ดี จึงนิยมปลูกเป็นไม้ประดับในสวนหรือริมทาง มะยมเป็นพืชที่ร่มรื่น จึงนิยมปลูกเป็นไม้บังแดดหรือไม้บังลม และเป็นพืชที่ช่วยดูดซับมลพิษทางอากาศได้
มะยมจึงเป็นพืชที่มีประโยชน์ทั้งในด้านอาหาร ยาสมุนไพร และสิ่งแวดล้อม จึงควรปลูกมะยมไว้ที่บ้านหรือบริเวณใกล้เคียง เพื่อประโยชน์ที่หลากหลาย
